JavaScript
JavaScript — veb-sahifalar va veb-ilovalar uchun interaktivlik va dinamik xususiyatlarni qo‘shish uchun ishlatiladigan dasturlash tilidir. U asosan mijoz tomonida (client-side) ishlaydi, lekin server tomonida ham (server-side) ishlatilishi mumkin. JavaScript yordamida veb-sahifalarga turli funksiyalar qo‘shishingiz, foydalanuvchi bilan o‘zaro aloqada bo‘lishingiz, va sahifani dinamik ravishda o‘zgartirishingiz mumkin.
JavaScriptning Asosiy Xususiyatlari
1. Sintaksis va O‘zgaruvchilar:
JavaScript sintaksisi oddiy va oson tushuniladi. O‘zgaruvchilarni var
, let
, yoki const
kalit so‘zlari bilan e'lon qilish mumkin.
2. Ma'lumot Turlari:
JavaScriptda bir nechta asosiy ma'lumot turlari mavjud:
- String: Matnlar
- Number: Sonlar
- Boolean: Haqiqiy yoki noto'g'ri qiymatlar
- Array: Elementlar ro‘yxati
- Object: Kalit-qiymat juftliklari
- Null: Bo‘sh qiymat
- Undefined: Belgilanmagan qiymat
- Symbol: Unikal qiymat
- BigInt: Eng katta butun son
3. Funksiyalar:
JavaScriptda funksiyalar kod bloklarini qayta ishlatish uchun ishlatiladi.
4. DOM Manipulyatsiyasi:
JavaScript yordamida sahifadagi HTML elementlarini o‘zgartirishingiz mumkin. Bu sahifaning interaktivligini oshirish uchun juda muhim.
5. Eventlar:
JavaScript foydalanuvchi bilan o‘zaro aloqalarni kuzatib borish va ular javob qaytarish uchun ishlatiladi. Misol uchun, tugmani bosish yoki sahifani yuklash kabi hodisalar (events) bilan ishlash mumkin.
6. Asinxron Dasturlash:
JavaScriptda asinxron dasturlash uchun setTimeout
, setInterval
, Promise
, va async/await
kabi imkoniyatlar mavjud. Bu serverdan ma'lumot olish yoki katta hisoblashlarni amalga oshirish uchun foydalidir.
7. ES6+ Xususiyatlari:
JavaScriptning yangi versiyalari (ES6 va undan keyin) ko‘plab yangi xususiyatlarni kiritdi, masalan:
- Let va Const: O‘zgaruvchilarni deklaratsiya qilish uchun.
- Arrow Functions: Qisqartirilgan funksiyalar.
- Template Literals: Dinamik matn yaratish uchun.
- Destructuring Assignment: Obyekt va massivlardan qiymatlarni chiqarib olish uchun.
8. JavaScript Frameworklari:
JavaScript ekosistemasi juda katta va turli frameworklar va kutubxonalar mavjud, masalan:
- React: Komponent asosida foydalanuvchi interfeyslarini yaratish.
- Vue.js: Yengil va kuchli front-end kutubxonasi.
- Angular: Kompleks veb-ilovalarni yaratish uchun to‘liq framework.
JavaScript — web dasturlash dunyosida markaziy o‘rinni egallaydi va sahifalarga interaktivlik qo‘shish, foydalanuvchi tajribasini yaxshilash va dinamik web ilovalarni yaratishda muhim vositadir.
Kod muharrirlari(Code Editor)
Kod muharriri dasturchilarning ko'p vaqtini o'tkazadigan joydir.
Dasturchi konsoli(Developer console)
Kod xatolarga moyil. Siz xatolar qilishingiz ehtimoldan holi emassiz... Yaxshi, aslida siz albatta xatolar qilasiz, agar siz odam bo'lsangiz, robot emas.
JavaScriptga Kirish
JavaScript dastlab "web sahifalarni jonlantirish" uchun yaratilgan.
Qo'llanmalar va spetsifikatsiyalar
JavaScript dastlab "web sahifalarni jonlantirish" uchun yaratilgan.