Python Editors

Python Muharrirlari

Python dasturlash tili o'zining o'rnatilgan Integrated Development Environment (IDE) muharriri bilan birga keladi, bu muharrir IDLE deb ataladi. IDLE nomi, Python o'zi Monty Python guruhi nomidan olinganidek, aktyor Erik Idlning ismidan kelib chiqqan deb hisoblanadi.

IDLE Windows va ba'zi Linux versiyalari bilan birga keladi. Agar siz o'zingizning operatsion tizimingiz bilan birga kelgan Python’dan foydalansangiz, Linuxning ma'lum bir versiyasida yoki Mac’da IDLE’ni alohida o'rnatishingiz kerak bo'lishi mumkin. Har bir operatsion tizim uchun o'rnatish bo'yicha to'liq ko'rsatmalar olish uchun Python veb-saytiga murojaat qilishingiz kerak.

Quyida IDE-lardan foydalanishning foydali sabablari keltirilgan:

• Ular sintaksisni ajratib ko'rsatadi, bu xatolarning oldini olishga yordam beradi.
• O'zgaruvchilar nomlarini va o'rnatilgan nomlarni avtomatik to'ldiradi.
• Breakpoints va debugging (nosozliklarni tuzatish).

Breakpoints dastur bajarilishini to'xtatadigan joyni belgilaydi. Debugging — bu kodingizni qadam-baqadam ko'rib chiqish va qanday ishlashini tushunish yoki xatoni tuzatish jarayonidir.

IDLE’ning boshqa foydali atributlari ham bor, masalan, Python hujjatlariga oson kirish, Class Browser orqali manba kodini ko'rish va boshqalar. Biroq, IDLE Python kodini yozish uchun yagona vosita emas. Python uchun juda ko'p foydali IDE mavjud. Agar xohlasangiz, matn muharrirlaridan ham foydalanishingiz mumkin. Notepad, SublimeText, Vim va boshqalar matn muharrirlariga misol bo'la oladi. Matn muharrirlari to'liq IDE’larda bo'ladigan barcha funksiyalarga ega emas, lekin odatda ularni ishlatish oddiyroq.

Quyida Python dasturlash uchun ishlatishingiz mumkin bo'lgan IDElarning qisqa ro'yxati keltirilgan:

• PyCharm
• Wing Python IDE
• VS Code (Visual Studio Code deb ham ataladi)
• Spyder
• PyDev bilan Eclipse

PyCharm va WingIDE’da bepul va pullik versiyalar mavjud. Pullik versiyalarda ko'proq funksiyalar mavjud, lekin agar siz endigina boshlayotgan bo'lsangiz, ularning bepul versiyalari ham juda yaxshi. VS Code va Spyder esa bepul. VS Code boshqa tillarda ham kod yozish uchun ishlatilishi mumkin. Python bilan samarali foydalanish uchun VS Code’ga Python kengaytmasini o'rnatishingiz kerak bo'ladi. Python dasturlash uchun Eclipse’da PyDev plagini ham ishlatishingiz mumkin.

Boshqa mashhur Python muharrirlari qatoriga SublimeText, vim, emacs va hatto Notepad++ kiradi. Ushbu muharrirlar dasturlash tilining sintaksisini to'liq yangilangan holatda saqlamasligi mumkin, lekin ularni bir nechta dasturlash tillari uchun ishlatish mumkin.

Endi biroz ortga qaytaylik va Python’ning asosiy konsoli haqida gaplashaylik, bu konsol REPL (Read Evaluate Print Loop) deb ham ataladi.