Installing PostgreSQL

Ha, PostgreSQL o'rnatish jarayoni ham MySQL ga o'xshash, lekin PostgreSQL ning o'ziga xos jihatlari bor. Quyida Windows, macOS, va Linux (Ubuntu) tizimlariga PostgreSQL o'rnatish bo'yicha to'liq qo'llanma berilgan.

1. Windows tizimiga PostgreSQL o'rnatish

1-qadam: PostgreSQL Installer-ni yuklab olish

• PostgreSQL-ni yuklab olish uchun rasmiy PostgreSQL Download Page sahifasiga o'ting.
• PostgreSQL Windows Installerni yuklab oling.

2-qadam: O'rnatish jarayoni

1. Yuklab olingan faylni ishga tushiring va o'rnatuvchi bo'yicha davom eting.
2. Installation Directory (o'rnatish manzili) tanlang va standart sozlamalarni qabul qiling.
3. PostgreSQL uchun asosiy superuser parolini (odatiy foydalanuvchi – postgres) kiriting va uni saqlang.
4. Port raqamini qoldiring (standart port 5432).
5. pgAdmin 4 (PostgreSQL uchun grafik interfeys) ni o'rnatishni tanlang. Bu GUI orqali ma'lumotlar bazasi bilan ishlashni ancha osonlashtiradi.
6. O'rnatish jarayonini tugatib, PostgreSQL serverni ishga tushiring.

3-qadam: PostgreSQLni ishga tushirish

• O'rnatish tugagandan so'ng, pgAdmin 4 orqali yoki Command Prompt orqali PostgreSQL serverga ulanish mumkin.
• pgAdmin 4 orqali tizimga kirish uchun yuklab olingan parolni kiriting.
• Command Promptda PostgreSQL konsoliga ulanish uchun:

  psql -U postgres

• Kiritingan parolingizni tasdiqlang va PostgreSQL konsoliga kirasiz.

2. macOS tizimiga PostgreSQL o'rnatish

1-qadam: PostgreSQL-ni yuklab olish

• PostgreSQL Download Page sahifasiga o'ting va PostgreSQL macOS installer yuklab oling (yoki Homebrew orqali o'rnatishingiz mumkin).

2-qadam: O'rnatish jarayoni

1. Yuklab olingan DMG faylini oching va PostgreSQL o'rnatuvchisini ishga tushiring.
2. O'rnatish jarayonida superuser postgres uchun parolni kiriting.
3. O'rnatish jarayonida standart sozlamalarni qabul qiling va port raqamini qoldiring (5432).
4. O'rnatish tugagandan so'ng, PostgreSQL server avtomatik tarzda ishga tushiriladi.

3-qadam: PostgreSQLni ishga tushirish

• Terminal orqali PostgreSQL konsoliga ulanish uchun:

  psql -U postgres

• Parolingizni kiriting va PostgreSQL konsoliga kirasiz.

3. Linux (Ubuntu) tizimiga PostgreSQL o'rnatish

1-qadam: PostgreSQL repozitoriyasini yangilash va o'rnatish

1. Terminalni oching va tizimni yangilang:

   sudo apt update

2. PostgreSQL server va psql buyruqlarini o'rnating:

   sudo apt install postgresql postgresql-contrib

2-qadam: PostgreSQL xizmatini ishga tushirish

• O'rnatilgandan so'ng PostgreSQL avtomatik tarzda ishga tushiriladi, lekin uni qo'lda ishga tushirish uchun:

  sudo systemctl start postgresql

• PostgreSQL xizmatini avtomatik ishga tushirishni yoqing:

  sudo systemctl enable postgresql

3-qadam: PostgreSQLga ulanish

• Terminalda postgres foydalanuvchisi sifatida tizimga kiring:

  sudo -i -u postgres

• So'ngra, PostgreSQL konsoliga ulanish uchun:

  psql

• PostgreSQL konsoliga kirganingizdan so'ng, SQL buyruqlarini bajarishingiz mumkin.

Misol: PostgreSQL-da jadval yaratish va ma'lumotlar qo'shish

1. Ma'lumotlar bazasi yaratish:

   CREATE DATABASE mydatabase;

2. Ma'lumotlar bazasiga ulanish:

   \c mydatabase

3. Jadval yaratish:

   CREATE TABLE Customers (
       CustomerID SERIAL PRIMARY KEY,
       CustomerName VARCHAR(100),
       ContactName VARCHAR(100),
       Address VARCHAR(100),
       City VARCHAR(50),
       PostalCode VARCHAR(10),
       Country VARCHAR(50)
   );

4. Ma'lumotlar qo'shish:

   INSERT INTO Customers (CustomerName, ContactName, Address, City, PostalCode, Country)
   VALUES ('Alfreds Futterkiste', 'Maria Anders', 'Obere Str. 57', 'Berlin', '12209', 'Germany');

5. Ma'lumotlarni ko'rish:

   SELECT * FROM Customers;

Bu qadamlar orqali siz PostgreSQL ni o'rnatib, undan foydalanishni boshlashingiz mumkin. Turli operatsion tizimlar uchun o'rnatish jarayoni biroz farq qiladi, ammo umumiy qadamlar o'xshash.